2024-10-26
Zadanie: Konserwacja i restauracja rzeźby "Dziewczyna z mangustą" autorstwa Melchiora Zapolnika wraz z właściwą ekspozycją i zagospodarowaniem terenu/otoczenia
25.10.2024 r. -uroczyste odsłonięcie odrestaurowanej rzeźby "Dziewczyna z mangustą" Melchiora ZAPOLNIKA.
W uroczystości wzięło udział ponad 60 osób. Przybyli przedstawiciele władz Miasta, członkowie Rady Kultury, artyści, miłośnicy sztuki, uczniowie i studenci, członkowie SARP, mieszkańcy miasta, dawni przyjaciele i koledzy zmarłego w 1993 r. artysty.
W uroczystości odsłonięcia uczestniczył też wykonawca badań konserwatorskich i restauracji rzeźby dr hab. Piotr Niemcewicz prof. UMK w Toruniu.
Uroczystość odsłonięcia rzeźby stanowiła zakończenie wykonania zadania: Konserwacja i restauracja rzeźby "Dziewczyna z mangustą" autorstwa Melchiora Zapolnika wraz z właściwą ekspozycją i zagospodarowaniem terenu/otoczenia.
Dofinansowano ze środków programu własnego Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku pn. Rzeźba w przestrzeni publicznej dla Niepodległej - 2024 pochodzących z budżetu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Beneficjent: Stowarzyszenie Architektów Polskich Oddział Koszalin
Wartość dofinansowania: 68050,00 zł
Całkowita wartość inwestycji: 76050,00 zł
Melchior Zapolnik - [dla znajomych Melo] urodził się w podbiałostockiej wsi w 1933 roku. Ukończył studia w 1960 roku na ASP w Warszawie na Wydziale Rzeźby. Uzyskał dyplom u prof. Jerzego Jarnuszkiewicza w 1961 roku. W Koszalinie współpracował z Pracownią Sztuk Plastycznych w zakresie rzeźby i sztuki użytkowej. Mieszkał i tworzył w Koszalinie w latach 1965-79. W 1968 otrzymał nagrodę Prezydium WRN w dziale rzeźby za "najlepsze dzieło roku". W 1976 brał udział w II Triennale poświęconym sztuce metaforycznej „Nasz czas-metafora-tendencje”, eksponowanym w warszawskiej Zachęcie. W 1979 wyjechał do Berlina, gdzie zmarł w 1993 roku. Zajmował się malarstwem, rzeźbą i rysunkiem. Otrzymywał liczne nagrody i wyróżnienia w konkursach. Autor m.in.: - pomnik: Ku czci poległych żołnierzy radzieckich w Koszalinie - współtwórca (1967), - pomnik symbolizujący przełamanie pierścienia umocnień Wału Pomorskiego w Szczecinku (1967), - pomnik „Bohaterskim Żołnierzom Armii Radzieckiej Poległym w Walce o Wyzwolenie Kołobrzegu” (1970) – zburzony w 2009 roku, - rzeźba "Dziewczyna z mangustą" w Koszalinie (1977), - rzeźby [bez tytułu] w Koszalinie (1978).
Rzeźba "Dziewczyna z mangustą" to akt młodej dziewczyny o egzotycznej urodzie, delikatnych, nieco wystylizowanych kształtach, z rozwianą prowokacyjnie "burzą włosów", po której ciele wspina się niewielki, ale drapieżny afrykański ssak - mangusta. To piękna, głęboko humanistyczna, pozbawiona aspektów politycznych rzeźba artysty, który w roku 1979 wybrał twórczą działalność poza granicami kraju. Rzeźba jest znana lokalnej społeczności, stanowi stały, ugruntowany element przestrzeni publicznej. Powstała w 1977 r. Początkowo ozdabiała wnętrze pawilonu wystawowego BWA. W połowie lat 80-tych XX w. została ustawiona w sąsiedztwie pawilonu na skarpie przy ul. Piastowskiej. Mimo swojej ideologicznej neutralności jest to rzeźba, która była na przestrzeni lat, elementem stałych spontanicznych działań niezidentyfikowanych osób, np. całościowych przemalowań (kilkakrotnie zmieniała swój kolor - grafitowy, złotobrązowy, różowy, biały) a także wielokrotnych aktów wandalizmu w postaci różnego rodzaju domalowań, często niecenzuralnych. Wielokrotne przemalowania o wątpliwej jakości spowodowały, że rzeźba ulegając gwałtownemu zniszczeniu stała się symbolem braku dbałości o przestrzeń publiczną. Jej konserwacja i przywrócenie nieodległej świetności, wpłynęło natychmiast korzystnie na kształtowanie estetyczne przestrzeni publicznych. Oddało rzeźbie również należną rangę.
Skrócony opis prac konserwatorskich:
1. Demontaż rzeźby i przewiezienie do Centrum Badań i Konserwacji Dziedzictwa Kulturowego Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.
2. Rozklejenie rzeźby wzdłuż szwu technologicznego na dwie części.
3. Oczyszczenie powierzchni rzeźby z mikroorganizmów i powłok wtórnej farby metodą mechaniczną i środkami chemicznymi.
4. Dezynfekcja rzeźby przy pomocy środka biobójczego dostosowanego do rodzaju występujących tutaj mikroorganizmów.
5. Wzmocnienie osłabionej struktury rzeźby przy pomocy związków krzemoorganicznych.
6. Uzupełnienie ubytków i odtworzenie brakujących fragmentów formy rzeźbiarskiej przy pomocy odpowiednio dobranych zapraw na bazie żywic sztucznych opracowanych w oparciu o wyniki specjalistycznych badań technologicznych.
7. Wykonanie odpowiedniej konstrukcji wzmacniającej (stelaż) i zamieszczenie jej we wnętrzu w dolnej partii rzeźby umożliwiającej jej ponowne, stabilne osadzenie w postumencie.
8. Sklejenie dwóch części rzeźby w jedną całość.
9. Zabezpieczenie powierzchni całej rzeźby i pokrycie warstwą farby nawiązującej do oryginalnej, autorskiej kolorystyki.
fot.: Agnieszka Orłowska, Wojciech Subalski, Marek Perepeczo
Zadanie: Konserwacja i restauracja rzeźby "Dziewczyna z mangustą" autorstwa Melchiora Zapolnika wraz z właściwą ekspozycją i zagospodarowaniem terenu/otoczenia
24.10.2024 - postument wylany, podstawka pod tabliczkę informacyjną przygotowana.
"Dziewczyna z mangustą" powróciła. Od południa trwa montaż.
Jutro, 25.10.2024 r. o 14.00 uroczyste odsłonięcie.
fot.: Marek Perepeczo, Bartosz Warzecha
Zadanie: Konserwacja i restauracja rzeźby "Dziewczyna z mangustą" autorstwa Melchiora Zapolnika wraz z właściwą ekspozycją i zagospodarowaniem terenu/otoczenia
16.10.2024 - rozpoczęte zostały prace przy budowie postumentu pod rzeźbę "Dziewczyna z mangustą" Melchiora Zapolnika - dzisiaj wykopy.
fot. Marek Perepeczo
Zadanie: Konserwacja i restauracja rzeźby "Dziewczyna z mangustą" autorstwa Melchiora Zapolnika wraz z właściwą ekspozycją i zagospodarowaniem terenu/otoczenia
3.10.2024 - Prezydent Miasta Koszalina stwierdził brak podstaw do wniesienia sprzeciwu dla montażu rzeźby "Dziewczyna z mangustą" na postumencie.
Lada dzień wejdzie na teren wykonawca i wykona postument.
Zadanie: Konserwacja i restauracja rzeźby "Dziewczyna z mangustą" autorstwa Melchiora Zapolnika wraz z właściwą ekspozycją i zagospodarowaniem terenu/otoczenia
Rzeźba Melchiora Zapolnika "Dziewczyna z mangustą" została zdemontowana (wykopana z ziemi) i przewieziona do Torunia, gdzie poddana zostanie badaniom i konserwacji.
fot.: Piotr Niemcewicz, Marek Perepeczo
Zadanie: Konserwacja i restauracja rzeźby "Dziewczyna z mangustą" autorstwa Melchiora Zapolnika wraz z właściwą ekspozycją i zagospodarowaniem terenu/otoczenia
W dniu 25.06.2024 r. SARP O. Koszalin podpisał z Uniwersytetem Mikołaja Kopernika w Toruniu umowę na wykonanie usług badawczo-konserwatorskich.
Przedmiotem badań i konserwacji będzie rzeźba Melchiora ZAPOLNIKA "Dziewczyna z mangustą". Bezpośrednim wykonawcą konserwacji rzeźby będzie Konserwator dzieł sztuki, dr hab. Piotr Niemcewicz, prof. UMK.
Zadanie polega na konserwacji poważnie zniszczonej i zdewastowanej rzeźby "Dziewczyna z mangustą" artysty rzeźbiarza Melchiora Zapolnika i przywrócenie jej do stanu pierwotnego, wykonanie właściwej ekspozycji dzieła i zagospodarowanie terenu, w tym posadowienie rzeźby na niewielkim acz stabilnym cokole. Wykonana w roku 1977 rzeźba od końca lat 70-tych XX w. znajduje się w przestrzeni publicznej miasta Koszalina. Początkowo stanowiła ona element wystroju wnętrza nieistniejącego Biura Wystaw Artystycznych w Koszalinie. Od około połowy lat 80-tych została posadowiona (wkopana w ziemię) w bezpośrednim otoczeniu Biura Wystaw Artystycznych w zabytkowym Parku im. Książąt Pomorskich (Nr 1173, dec. KI.IV.5340/9/83 z dnia 13.06.1983).
Konserwacja rzeźby "Dziewczyna z mangustą" dofinansowana jest ze środków programu własnego Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku pn. Rzeźba w przestrzeni publicznej dla Niepodległej - 2024 pochodzących z budżetu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Konserwacja i restauracja rzeźby "Dziewczyna z mangustą"
Dofinansowano ze środków programu własnego Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku pn. Rzeźba w przestrzeni publicznej dla Niepodległej - 2024 pochodzących z budżetu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego
Konserwacja i restauracja rzeźby "Dziewczyna z mangustą" autorstwa Melchiora ZAPOLNIKA wraz z właściwą ekspozycją i zagospodarowaniem terenu/otoczenia.
